Op 18 november jl. is een leidraad voor de toepassing van de Europese Anti-terrorismerichtlijn gepubliceerd door de International Commission of Jurists. De leidraad is tot stand gekomen in het kader van het JUSTICE-project, waar het NJCM aan meewerkte. Hiervoor is tevens onderzoek verricht in Nederland. De leidraad is relevant voor de rechtspraktijk en advocatuur. Het document is hier te lezen.
De volledige titel van de leidraad luidt Counter-terrorism and human rights in the courts: guidance for judges, prosecutors and lawyers on application of EU Directive 2017/541 on combatting terrorism.
De leidraad is opgesteld als onderdeel van het JUSTICE-project en bouwt voort op de rondetafelgesprekken die in 2019 zijn gevoerd (in Pisa, Den Haag, Madrid en Brussel) met rechters, advocaten, aanklagers en andere relevante experts uit een aantal EU-lidstaten, evenals nationale studies en consultaties in België, Nederland, Duitsland, Spanje, Italië en Frankrijk. Het geeft een uitgebreid overzicht van de relevante internationale en EU-juridische normen en strafrechtelijke beginselen omtrent onderzoek, vervolging en berechting van terrorismezaken, gebaseerd op de Europese Anti-terrorismerichtlijn, om ervoor te zorgen dat deze richtlijn wordt toegepast in overeenstemming met het wettelijke kader en de regelgeving op het gebied van mensenrechten.
Deel I van de leidraad geeft een introductie, deel II behandelt antiterrorismewetgeving in noodtoestanden, rechten van slachtoffers van terrorisme, en mensenrechten die van toepassing zijn bij de verschillende misdrijven die worden genoemd in de Europese Anti-terrorismerichtlijn. Vervolgens geeft deel III van de leidraad specifiek advies en bijbehorend commentaar voor ieder afzonderlijk misdrijf. Deel IV omvat de rechten van verdachten.
Lancering
De lancering van de leidraad vond plaats tijdens een webinar die mede werd georganiseerd door EP-lid Saskia Bricmont (De Groenen). De sprekers tijdens dit evenement waren onder meer nationale rechters en advocaten, internationale experts, vertegenwoordigers van de Europese Commissie, Eurojust en EU Fundamental Rights Agency, en leden van het Europese Parlement.
Voor meer informatie, zie de website van de ICJ.
Partners in het project
De International Commission of Jurists leidde het JUSTICE-project (2018-2020) dat een samenwerking was met Human Rights in Practice, het NJCM en Scuola Superiore Sant’Anna di Pisa. Het project werd verder ondersteund door Magistrats Européens pour la Démocratie et les Libertés (MEDEL), Juezas y Jueces para la Democracia in Spanje en Neue Richtervereinigung in Duitsland.