Deze bijeenkomsten vonden plaats in het kader van het Nederlands voorzitterschap van de Raad van Europa, waarvan “grondrechten en pluriformiteit” een van de kernthema’s is. De NJCM-debatten werden druk bezocht en leverden scherpe standpunten op over onder andere de botsing van de vrijheid van godsdienst, de vrijheid van meningsuiting en het non-discriminatiebeginsel in een pluriforme samenleving.

De eerste bijeenkomst betrof een studentendebat, dat op 30 oktober plaatsvond aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Deze bijeenkomst werd georganiseerd in samenwerking met de Leidse Studievereniging Res Publica en met de vakgroep staats- en bestuursrecht van de Erasmus Universiteit, en werd voorgezeten door prof. mr W.J.M. Voermans. Er waren twee korte inleidingen van mr. P.B.C.D.F. van Sasse van Ysselt en van mr. P. Mendelts, en daarna debatteerden studenten, wetenschappers en politici met elkaar over enkele stellingen. Een van de stellingen betrof de vraag of ambtenaren religieus getinte kledingstukken mogen dragen, zoals hoofddoeken en keppeltjes: beschermt de vrijheid van godsdienst hen daarin? Een andere stelling waarover werd gedebatteerd betrof de reikwijdte van de vrijheid van meningsuiting en godsdienst in een pluriforme samenleving: brengen deze vrijheden met zich mee dat imams, pastores en dominees uitlatingen mogen doen die kwetsend zijn voor homoseksuelen of voor vrouwen?

De tweede bijeenkomst was een NJCM-studieavond en werd op 5 november gehouden in de Haagse Vestiging vande Leidse Universiteit. Tijdens deze bijeenkomst, die werd voorgezeten door prof. mr J.A. Peters, werden drie voordrachten gehouden over verschillende aspecten van het thema “grondrechtrechten in de pluriforme samenleving”. De eerste spreker, mw mr C. Samkalden, sprak vanuit een rechtsvergelijkend perspectief over de scheiding van kerk en staat in de multiculturele samenleving. De tweede spreker, dr T. Barkhuysen, belichtte het vraagstuk van participatie van discriminerende minderheden in de Nederlandse democratie. De derde spreker ten slotte, prof. R. de Lange, sprak over de reikwijdte van de vrijheid van meningsuiting in de multiculturele samenleving en ging daarbij in het bijzonder in op het concept van multiculturaliteit. Na afloop van de drie voordrachten volgde een debat met het publiek. Een opvallend discussiepunt in dit debat betrof de vraag in hoeverre we, gelet op de toenemende multiculturaliteit in Europa, de komende jaren sterk richtinggevende Europese jurisprudentie (van met name het Europese Hof voor de Rechten van de Mens) moeten verwachten over de scheiding van kerk en staat. De meningen liepen onder andere uiteen over de vraag of het beginsel van de scheiding van kerk en staat vooral internationaalrechtelijk moet worden ingevuld, dan wel nationaalrechtelijk, met in achtneming van de nationale community standards.

De voordrachten van de bijeenkomst van 5 november, alsmede een (uitvoerig) verslag van het studentendebat en de studieavond, zullen in het voorjaar van 2004 worden gepubliceerd in een nieuwe NJCM-bundel, getiteld “Grondrechten in de pluriforme samenleving”.Deze bundel kan vanaf 1 december 2003 worden besteld bij het Secretariaat van NJCM, e-mail njcm@law.leidenuniv.nl.