Op vrijdag 30 november 2020 zal de Krijgsraad van Suriname de verzetsprocedure tegen de voormalige president van Suriname, Desi Bouterse, hervatten. De International Commission of Jurists (ICJ) monitort het proces sinds het begon in 2012. In een persbericht laat de ICJ weten dat het bezorgd is over de openbaarheid van de procedure en het garanderen van een eerlijk proces.
Openbaarheid proces
De Krijgsraad heeft aangekondigd dat het publiek niet aanwezig kan zijn bij de zitting vanwege de COVID-19 maatregelen. Hoewel Suriname een algemene verplichting heeft om ervoor te zorgen dat processen openbaar zijn, kan een beperking van de openbaarheid van een proces passend en zelfs noodzakelijk zijn om de volksgezondheid te beschermen. De autoriteiten behouden echter de plicht om voorzieningen te treffen voor de openbaarheid van het proces, bijvoorbeeld door te zorgen dat de procedure via een livestream kan worden gevolgd. De ICJ stelt dat het in dit verband van cruciaal belang is dat er wordt gestreefd naar transparantie, zowel tijdens het proces als ten aanzien van de uitkomst van de zitting.
Garanderen eerlijk proces
De ICJ benadrukt tevens het belang van een eerlijk proces door een bevoegde, onafhankelijke en onpartijdige, bij de wet ingestelde rechterlijke instantie, zoals gegarandeerd in artikel 14 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, waar Suriname aan verbonden is. Daarnaast dringt de ICJ erop aan dat de fundamentele principes van de rechtsstaat hierbij worden gerespecteerd.
Achtergrond van de zitting van 2020
Desi Bouterse werd op 29 november 2019 veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf terwijl hij nog president van het land was. Hij werd schuldig bevonden aan het plannen en bevelen van de moord op vijftien politieke gevangenen op 8 december 1982 in de militaire kazerne van Fort Zeelandia. Er is nooit een arrestatiebevel uitgevaardigd met betrekking tot de aanklacht of de veroordeling.
Op 22 januari 2020 zou het verzet tegen dit vonnis worden behandeld, een stap die in het Surinaamse strafrechtssysteem nog voor beroep zit en aangetekend kan worden door een persoon die bij verstek is veroordeeld. Echter, een van de rechters was ziek en de zaak werd uitgesteld naar 31 maart 2020. De zaak werd daarna nog meerdere malen van datum verplaatst vanwege de COVID-19 pandemie. De hervatting van het proces zou plaatsvinden op 30 oktober 2020, maar bij aanvang van de zitting bleek Bouterse afwezig, terwijl de Krijgsraad stelt dat zijn aanwezigheid noodzakelijk is, omdat het een verzetsprocedure betreft. De reden van de absentie van de voormalige president is niet bekendgemaakt, maar de zitting is door de Krijgsraad wegens een overmachtssituatie uitgesteld.
