14 februari 2023: uitspraak gerechtshof in zaak over etnisch profileren door de Koninklijke Marechaussee

Op 14 februari 2023 om 10:00 uur, doet het gerechtshof Den Haag uitspraak in het hoger beroep in de zaak over etnisch profileren door de Koninklijke Marechaussee (KMar). De zaak is gestart door een coalitie van burgers en maatschappelijke organisaties. Zij willen dat het gebruik van etniciteit in risicoprofielen en selectiebeslissingen bij grenscontroles verboden wordt. Het NJCM is mede-eiser in deze zaak. De procedure wordt gecoördineerd door onze collega’s van het PILP-NJCM.

De KMar voert grenscontroles uit waarbij zij reizigers mede op basis van hun uiterlijk, huidskleur en (vermeende) etniciteit selecteert voor een controle. Bij deze grenscontroles is er geen sprake van een individuele verdenking tegen de mensen die gecontroleerd worden. De rechtbank oordeelde eerder dat deze grenscontroles leiden tot een verschil in behandeling tussen mensen dat mede op etniciteit is gebaseerd en dat vond de rechtbank gerechtvaardigd. De rechtbank oordeelde dat iemands huidskleur “een objectieve aanwijzing kan zijn voor iemands vermeende nationaliteit” en daarmee van belang is voor de vraag of iemand een geldige verblijfstitel in Nederland heeft.

De coalitie is hiertegen in hoger beroep gegaan. Huidskleur kan volgens de coalitie geen objectieve aanwijzing zijn voor iemands herkomst of nationaliteit. Dionne Abdoelhafiezkhan van Controle Alt Delete: “Dit gaat uit van een verouderd en onjuist beeld dat er een typische Nederlander bestaat en dat die Nederlander wit is. Dat is al decennia niet zo”. De coalitie vroeg het hof expliciet om het beleid van de KMar te toetsen aan de mensenrechten en aan de uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Merel Hendrickx, advocaat bij PILP: “Een verschil in behandeling dat is gebaseerd op iemands etniciteit of huidskleur mag nooit. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft dit in meerdere uitspraken bevestigd. De enige uitzondering is het gebruik van etniciteit om mensen te helpen en daarmee feitelijke ongelijkheid te corrigeren.”.

De uitspraak van het gerechtshof is op 14 februari om 10:00 live te volgen. Bekijk de livestream hier.