EHRM 2 december 2008, K.U. tegen Finland

STRAATSBURG. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens heeft op 2 december 2008 uitspraak gedaan in de zaak K.U. tegen Finland. Hierin oordeelt het Hof dat verdragsstaten bij het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens een positieve verplichting hebben om kinderen te beschermen tegen misbruik door pedofielen op Internet.

De zaak betreft de klacht van een Finse burger, K.U., tegen Finland. In 1999, toen K.U. 12 twaalf jaar oud was, heeft een onbekende persoon een advertentie van seksuele aard op Internet geplaatst, waarbij de leeftijd en het geboortejaar van K.U. werden vermeld, alsmede een gedetailleerde beschrijving van zijn fysieke kenmerken. Er was een weblink opgenomen naar de webpagina van de 12-jarige jongen, waar zijn foto en telefoonnummer konden worden gevonden. De advertentie vermeldde dat de jongen op zoek was naar een intieme relatie. K.U. ontdekte het bestaan van de advertentie over hem na de ontvangst van een e-mail van een man die contact met hem zocht.

De vader van de minderjarige jongen heeft de politie verzocht de identiteit te achterhalen van de persoon die de advertentie had geplaatst teneinde een verzoek om strafrechtelijke vervolging tegen hem te kunnen indienen. De politie heeft vervolgens een verzoek ingediend bij de rechtbank om de internet-serviceprovider (ISP) op wiens server de advertentie was geplaatst te gelasten de identiteit te onthullen van de persoon die de advertentie had geplaatst. In januari 2001 heeft de Rechtbank van Helsinki dit verzoek afgewezen. In hoger beroep bij het Hof van Beroep en in cassatie bij de Hoge Raad van Finland werd deze uitspraak in stand gelaten. Vervolgens heeft K.U. een klacht ingediend bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (verder: het Hof) in Straatsburg.

Ingevolge artikel 8, eerste lid, van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens heeft een ieder recht op respect voor zijn privé-leven.

Het Hof stelt in zijn uitspraak voorop dat in 1999, toen de advertentie werd geplaatst, reeds algemeen bekend was dat het Internet, juist vanwege het anonieme karakter ervan, kon worden gebruikt voor criminele doeleinden. Ook het probleem van seksueel misbruik van kinderen was in die tijd in brede kring bekend. De Finse autoriteiten konden zich daarom niet op het standpunt stellen dat zij in de betreffende periode nog geen systeem in het leven hadden kunnen roepen om kinderen te beschermen tegen pedofielen op Internet.

Naar het oordeel van het Hof had Finland wetgeving tot stand moeten brengen om kinderen te beschermen tegen deze vorm van misbruik, waarbij een evenwicht had moeten worden gevonden tussen enerzijds het recht op respect voor het privé-leven en de vrijheid van meningsuiting van internetgebruikers en anderzijds het voorkomen van misdrijven en het beschermen van het recht op respect voor het privé-leven van anderen, in het bijzonder kinderen.

In Finland geldt weliswaar sinds 2004 wetgeving ter bescherming van misbruik van kinderen op Internet, maar deze wetgeving gold nog niet in 1999, ten tijde van het incident betreffende K.U. Finland heeft naar het oordeel van het Hof gefaald in zijn verplichting om het recht op respect voor het privé-leven van K.U. te beschermen. Het Hof concludeert dat artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens is geschonden.

De gehele tekst van de uitspraak kan worden gedownload in het onderstaande.

Bronnen

Uitspraak van het EHRM in de zaak K.U. tegen Finland