MINSK. Honderden mensen hebben voor het derde achtereenvolgende etmaal deelgenomen aan betogingen voor vrijheid, gerechtigheid en democratie in de Wit-Russische hoofdstad Minsk. De betogingen begonnen zondag na het bekendmaken van de uitslag van de presidentsverkiezingen.
Volgens de zondag gepubliceerde uitslag van de verkiezingen heeft de zittende president Lukashenko de verkiezingen gewonnen met 82,6 % van de stemmen. De tweede kandidaat, Alexander Milinkevich, kreeg 6.2 % van de stemmen, de derde en vierde kandidaat een kleiner percentage.
De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) maakte maandag bekend dat de verkiezingen niet hebben voldaan aan de OVSE-standaarden. ‘Arbitrary use of state power and widespread detentions showed a disregard for the basic rights of freedom of assembly, association and expression, and raise doubts regarding the authorities’ willingness to tolerate political competition’, concludeerde de OVSE in een schriftelijke verklaring. Meer dan 500 waarnemers uit 38 landen hebben het stemmen en het tellen van de stemmen geobserveerd voor het Office for Democratic Institutions and Human Rights (ODIHR) en de Parlementaire Vergadering van de OVSE.
De Europese Unie volgt het standpunt van de OVSE. De Oostenrijkse minister van Buitenlandse zaken Ursula Plassnik verklaarde dinsdag namens het Europese Voorzitterschap dat de verkiezingen in Wit-Rusland ‘gebrekkig’ waren geweest en dat de Europese Unie ‘een discussie is begonnen over de mogelijkheid van restrictieve maatregelen’. Tegelijkertijd wees zij erop dat de Europese Unie een echte oppositie in Wit-Rusland ziet en een politiek actieve burgerlijke samenleving’. ‘We zijn zeker dat de kille winter voor democratie en democraten in Wit-Rusland niet zal voortduren’, aldus Plassnik. Het Europees Parlement heeft maandag in een verklaring opgeroepen tot sancties tegen Wit-Rusland.
Ook de Amerikaanse regering weigert de resultaten van de Wit-Russische verkiezingen te accepteren. Een woordvoerder van het Witte Huis zei maandag: ‘The election campaign was conducted in a climate of fear. It included arrests and beatings and fraud. We applaud democrats in Belarus for their courage and peaceful stand to reclaim their freedom. We support their call for a new election.’
De speciale rapporteur voor de mensenrechtensituatie in Wit-Rusland van de Verenigde Naties, Adrian Severin, heeft op 15 maart in een schriftelijke verklaring de escalatie van de mensenrechtenschendingen in de aanloop naar de presidentsverkiezingen in Wit-Rusland scherp veroordeeld. In de verklaring staat onder meer: ‘The Special Rapporteur expresses his deepest concern over the detention and beating of presidential candidate Alexander Kazulin; the imprisonment of Vincuk Viachorka, aide of presidential candidate Alexander Milinkevich; the numerous cases of arrest, trial and ill-treatment of independent political activists; the persecution of Belarusian and foreign journalists, particularly those who were beaten and detained while trying to monitor the arrest of presidential candidate Alexander Kazulin; and the crackdown on independent newspapers, particularly Tovarishch, Narodnaya Volya, Deolvaya Gazeta, and Zgoda, by the Belarusian Government.’
