In memoriam professor Hein Schermers

LEIDEN. Op 31 augustus 2006 is op 77-jarige leeftijd prof.mr. H.G. Schermers overleden. Hein Schermers was, onder veel meer, gedurende 15 jaar lid van de Europese Commissie voor de Rechten van de Mens. Hij laat een omvangrijk wetenschappelijk oeuvre na, waarmee hij internationale bekendheid verwierf en waarvoor hij twee eredoctoraten ontving. Bovenal was hij een toegewijd docent, die vele generaties studenten heeft geïnspireerd.

Kort na de oorlog studeerde Schermers af en trad hij in dienst bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Intussen werkte hij aan zijn proefschrift. In 1957 promoveerde hij aldus bij de Leidse hoogleraar volkenrecht Van Asbeck op het proefschrift De gespecialiseerde organisaties – Hun bouw en inrichting. In 1963 stapte Schermers over naar de Universiteit van Amsterdam; 15 jaar later werd hij hoogleraar Recht der Internationale Organisaties aan de Leidse Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Na zijn pensionering in 1993 zette hij zijn activiteiten haast onverminded door, nu als Van Asbeckhoogleraar Rechten van de Mens.

Dankte Schermers zijn wereldwijde bekendheid aanvankelijk aan zijn rol als grondlegger van de systematische bestudering van de VN en andere internationale organisaties, in de jaren zestig richtte hij zich, opnieuw als een van de eersten, op het stelsel van rechtsbescherming in de Europese Gemeenschappen. Vervolgens legde hij het accent steeds meer op de mensenrechten. Daarbij kon hij teruggrijpen op zijn eerste werkervaring: Schermers behoorde immers tot de eerste na-oorlogse generatie juristen die de opkomst van de internationale mensenrechtenbescherming van nabij heeft meegemaakt en daar ook actief aan heeft bijgedragen. Al in de jaren zestig publiceerde hij artikelen over Straatsburgse uitspraken, en het eerste Schuurmans & Jordens-deeltje over het EVRM (“bijgewerkt tot 1 november 1962”) was van zijn hand. Zijn ervaringen als lid van de Europese Commissie voor de Rechten van de Mens (1981-1996) zorgden voor steeds weer nieuwe inspiratie.

In het NJCM-Bulletin schreef hij verschillende bijdragen. Hij was een van de eersten om te wijzen op de grote werklast van de Straatsburgse organen. In de bundel Veertig jaar EVRM (1990) schreef hij over de noodzaak tot vereenvoudiging van de procedures voor ‘zijn’ Commissie – en wie zijn analyse leest, beseft hoe relevant zijn suggesties nog altijd zijn.

Dit ‘in memoriam’ wordt gepubliceerd in NJCM-Bulletin 31-6 p. 790, dat eind september verschijnt. In datzelfde Bulletin vindt u in ‘Straatsburgse Myjmeringen’ op pagina 938 meer herinneringen aan Hein Schermers.