Daarbij is geëist dat Somalische asielzoekers niet worden uitgezet, totdat het Europese Hof voor de Rechten van de Mens een bodemuitspraak heeft gedaan in een vijftal zaken waarin het Hof zogeheten ‘interim measures’ heeft afgegeven met betrekking tot de uitzetting van Somaliërs door Nederland.

Alleen Noord-Somalië wordt door de Nederlandse autoriteiten veilig genoeg geacht voor de terugkeer van Somalische asielzoekers. De autoriteiten van deze gebieden hebben duidelijk gemaakt alleen vluchtelingen te willen accepteren die uit eigen gebied afkomstig zijn. De Nederlandse autoriteiten vinden terugkeer naar Noord-Somalië ook veilig voor mensen die niet uit dit gebied afkomstig zijn.

Veel asielaanvragen van Somalische asielzoekers worden afgewezen in de versnelde procedure, de zogeheten ‘AC-procedure’. Diverse rechtbanken houden zaken aan die worden ingediend tegen een beslissing in de AC-procedure. De rechtbank Zwolle oordeelde onlangs dat Somaliërs niet in de AC-procedure kunnen worden afgewezen in verband met de interim-measures van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Bij deze kwestie speelt mee dat hoger beroep de uitzetting niet opschort. Hiertegen kan wel een voorlopige voorziening worden aangevraagd, maar de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State behandelt een voorlopige voorziening alleen als de datum van de uitzetting bekend is. Met de huidige werkwijze van de Vreemdelingendienst komt het voor dat een asielzoeker tijdens zijn hoger beroep wordt uitgezet zonder dat de advocaat hiervan op de hoogte wordt gesteld. Dit is onlangs opnieuw gebeurd bij een Somalische asielzoeker. Het NJCM heeft in een commentaar over de AC-procedure er bij de minister eerder op aangedrongen om maatregelen te nemen om deze situatie te veranderen.