Binnenkort zal de Tweede Kamer het wetsvoorstel ter uitbreiding van de bevoegdheden van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (afgekort: NCTV) verder behandelen. Het NJCM heeft voorafgaand aan de schriftelijke inbreng een aantal zorgpunten schriftelijk kenbaar gemaakt aan de Tweede Kamerleden.
Het NJCM is in de eerste plaats kritisch over de noodzaak van dit wetsvoorstel en ziet ook de nodige risico’s voor de rechtszekerheid en rechtsbescherming van burgers. Daarnaast is het NJCM kritisch over de zeer korte consultatieperiode die in juni 2021 werd gehanteerd bij dit wetsvoorstel.
Inhoud wetsvoorstel
Met dit wetsvoorstel beoogde toenmalig minister Grapperhaus verwerking en uitwisseling van gegevens over terroristische dreiging tussen overheidsorganen als het NCTV, de AIVD en de Nationale Politie gemakkelijker te maken. De minister kan met deze bevoegdheden meer centrale regie voeren over het anti-terrorismebeleid en beoogt daarmee de coördinatie en evaluatie van dit beleid te verbeteren. Feitelijk worden met dit voorstel reeds plaatsvindende praktijken als het ‘trend- en fenomeenonderzoek’ van een wettelijk kader voorzien.
Kritiek wetsvoorstel
Hoewel terrorismebestrijding en het verhogen van de weerbaarheid van de maatschappij legitieme wetgevingsdoelen kunnen zijn, heeft het NJCM op de totstandkoming en inhoud van dit voorstel het nodige aan te merken.
Ten eerste is ‘de dringende noodzaak’ die de regering voor deze wet aanvoert niet met specifieke argumenten onderbouwd en uit het NJCM haar kritiek op het ontbreken van een eigen instellingswet en een specifieke wettelijke taakomschrijving voor de NCTV.
Vervolgens is ook de rechtszekerheid en rechtsbescherming van burgers in het geding door de onduidelijke formuleringen van de bevoegdheden. Ten aanzien van rechtszekerheid is het bijvoorbeeld niet duidelijk welke categorieën ‘bijzondere persoonsgegevens’ verwerkt mogen worden. Door deze onduidelijkheid kan het NJCM zich niet aan de indruk onttrekken dat bij het voornoemde trend- en fenomeenonderzoek toch profilering van personen kan plaatsvinden. Uit het oogpunt van rechtsbescherming is het daarnaast ook zorgelijk dat deze wetgeving niet voldoende duidelijk maakt hoe burgers hun AVG-rechten ten aanzien van deze verwerking kunnen uitoefenen.
In de laatste plaats heeft dit voorstel slechts 7 dagen opengestaan voor internetconsultatie in juni 2021. Het NJCM en andere organisaties uit het maatschappelijk middenveld hebben hierdoor geen redelijke kans gehad om adequate input te leveren. Het tekortschietend betrekken van het maatschappelijk middenveld en andere stakeholders bij wetgevingsconsultatie is een ontwikkeling welke de nodige aandacht behoeft.
Voor de volledige inhoud van onze brief verwijzen wij u graag naar deze link.
