Organisaties roepen Tweede Kamer op hun belofte aan staatlozen na te komen

Op 20 mei aanstaande staat de schriftelijke behandeling van twee wetsvoorstellen over staatloosheid gepland in de Tweede Kamer. 26 Organisaties, waaronder het NJCM, roepen de Kamerleden middels een verklaring op om hun belofte aan staatlozen in Nederland om hen te helpen na te komen. Volgens de organisaties is het bij de behandeling van de wetsvoorstellen van belang dat Kamerleden zorgvuldig naar de inhoud kijken en de rechten van staatlozen daarbij prioriteit geven. Met hun verklaring willen de organisaties daar een bijdrage aan leveren.

De oproep aan de Tweede Kamer

 

Beste Kamerleden,

Het hebben van een nationaliteit is voor de meeste mensen zo vanzelfsprekend dat er nauwelijks wordt stilgestaan bij de vraag hoe het leven er zonder paspoort uit zou zien. Als je staatloos bent, worden grondrechten je ontnomen. Als je staatloos bent, heb je een groot probleem, aangezien nationaliteit je toegang geeft tot die rechten, rechtsbescherming en een plek op de wereld waar je ‘thuis’ bent. Een plek waar je deel kunt nemen aan de maatschappij. Het niet hebben van een nationaliteit zorgt boven alles voor een gevoel dat je niemand bent, dat je nergens bij mag horen en minderwaardig bent. Alsof je niet welkom bent in het land waar je bent geboren of opgegroeid. Het zorgt voor schaamte, maar ook voor eenzaamheid.

Nederland heeft zich verbonden aan verschillende internationale verdragen waarin de rechtspositie van staatlozen en het recht op een nationaliteit verankerd zijn, en er zijn speciale regels opgenomen in ons rechtsstelsel die daar uitvoering aan moeten geven. Maar op dit moment schendt Nederland de rechten van duizenden mensen.

Nederland telt momenteel bijna 46.000 inwoners die geen enkel paspoort hebben of kunnen krijgen. Toch is staatloosheid een veelal onzichtbaar, onderbelicht en vaak stigmatiserend fenomeen. De wet- en regelgeving waar staatlozen mee te maken hebben in Nederland schiet in verschillende opzichten ernstig tekort. Staatlozen lopen hierdoor tegen problemen aan rondom registratie, verblijf, naturalisatie en de nationaliteit en ontwikkeling van hun kinderen. De problemen zijn jaren geleden al in beeld gekomen naar aanleiding van onderzoek van de ACVZ, UNHCR en anderen, en in 2014 heeft de overheid toegezegd deze situatie aan te willen pakken. Sindsdien zijn weinig concrete stappen gezet en blijven staatlozen tegen dezelfde obstakels en belemmeringen aanlopen.

Als Kamerlid heeft u nu de kans – en verantwoordelijkheid – om een rol van betekenis te spelen. Na ruim zes jaar wachten zijn twee wetsvoorstellen over het onderwerp ingediend: een vaststellingsprocedure staatloosheid en overige wijzigingen van o.a. de Rijkswet op het Nederlanderschap (RWN), waaronder een voorstel voor verruiming van het optierecht voor staatloze kinderen die in Nederland zijn geboren. De wetsvoorstellen zouden met voortvarendheid behandeld moeten worden in het parlement, gelet op het feit dat toezeggingen al dateren uit 2014, terwijl het gaat om mensen die al jarenlang tussen wal en schip vallen vanwege het ontbreken van adequate (rechts)bescherming en procedures.

Zoals hieronder uiteengezet roepen wij u op in deze nieuwe regeerperiode prioriteit te geven aan de rechten van staatlozen en zo spoedig mogelijk actie te ondernemen op de volgende punten:

  1. Bescherm alle in Nederland geboren kinderen tegen staatloosheid
  2. Introduceer een met waarborgen omklede procedure voor vaststelling staatloosheid
  3. Faciliteer een route naar verblijfsrecht voor staatlozen in limbo
  4. Neem ongerechtvaardigde belemmeringen voor naturalisatie weg
  5. Publiceer cijfers over staatloosheid
Lees hier de integrale tekst van de oproep.
Deze oproep is tot stand gekomen met input en steun van staatlozen en mensen die met onbekende nationaliteit staan geregistreerd in Nederland.
De oproep wordt gesteund door:
Advocatenkantoor Coenders
Advocatenkantoor Petkovski
Amnesty International Nederland
ASKV Steunpunt Vluchtelingen
Bhutanese Community in The Netherlands (BCN) Nederland
Defence for Children
European Network on Statelessness
Everaert Advocaten Utrecht
Hamerslag & van Haren Advocaten
Het Kinderrechtencollectief
Marion Pals Advocatuur
Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM)
New Women Connectors
Professor Gerard-René de Groot (Hoogleraar Rechtsvergelijking en Internationaal Privaatrecht, Maastricht University)
Professor Peter Rodrigues (Hoogleraar Immigratierecht, Universiteit Leiden)
Yosef Tekeste-Yemane, Initiatiefnemer petitie wijhorenerookbij.nl
Roma Advocacy Network
Sona Boker, Journalist Roma Belangenbehartiging
Stichting INLIA
Stichting Roma Utrecht India ki Rasta Foundation
Stichting Romane Shave
Stichting Rotterdams Ongedocumenteerden Steunpunt (ROS)
Sona Boker, Journalist Roma Belangenbehartiging
Vluchtelingen in de knel
VluchtelingenWerk Nederland
Yosef Tekeste-Yemane, Initiatiefnemer petitie wijhorenerookbij.nl