Rechtszaak decembermoorden in Suriname: proces opgeschort voor onbepaalde tijd

PARAMARIBO. Het proces tegen de Surinaamse president Bouterse inzake de 1982 Decembermoorden is op 11 mei jl. door de militaire krijgsraad voor onbepaalde tijd opgeschort. De krijgsraad wil eerst meer duidelijkheid over de vraag of de nieuwe Amnestiewet in strijd is met de Surinaamse Grondwet.

Het is nu aan het Openbaar Ministerie (OM) om deze vraag voor te leggen aan een andere rechtbank of het nog op te richten constitutioneel hof. Pas als er een uitspraak ligt, besluit de krijgsraad of het proces wordt voortgezet. De verdachten hebben tot 25 mei aanstaande om een bezwaar in te dienen tegen de uitspraak van 11 mei jl.

Suriname kent een grondwetsartikel (131 ad. 3) dat inmenging in bestaande rechtszaken verbiedt. De vraag is nu onder meer of dat artikel ook betrekking heeft op de 1992 Amnestiewet. De wet werd begin april 2012 gewijzigd door het Surinaams Parlement en is sindsdien ook van toepassing op misdaden gepleegd tussen 1980 en 1992. Volgens de gewijzigde Amnestiewet mogen de betrokkenen bij de Decembermoorden in 1982 niet worden vervolgd. De belangrijkste verdachte is president Bouterse.

De International Comission of Jurists (ICJ), gevestigd in Genève, noemt de beslissing om het proces tegen de Surinaamse president Bouterse op te schorten zorgelijk. ‘Het overdragen van deze zaak aan de openbaar aanklager, zonder zich uit te spreken over de grondwettelijkheid van de Amnestiewet, leidt tot grote onzekerheid, bij zowel de verdachten als de slachtoffers’, aldus advocaat Jeff Handmaker, die het verloop van het proces afgelopen vrijdag waarnam namens de ICJ.

Volgens internationaal recht en de Surinaamse Grondwet hebben slachtoffers en de verdachten het recht op een eerlijke en openbare behandeling van hun klacht binnen een redelijke termijn. Handmaker betwijfelt of dat hier het geval zal zijn: ‘Deze zaak duurt al bijna 30 jaar sinds de gebeurtenissen plaatsvonden en het proces, sinds zijn begin in 2007, al vijf jaar. En, justice delayed is justice denied’.

De ICJ zou het liefst zien dat een hoger gerecht de beslissing van de krijgsraad spoedig heroverweegt en een beslissing neemt ten aanzien van de grondwettelijkheid van de Amnestiewet.

De volledige tekst van vonnis van 11 mei jl. wordt naar verwachting op dinsdag 15 mei aanstaande openbaar gemaakt. De ICJ brengt zo snel mogelijk daarna zijn rapport uit.

Bronnen

Nieuwsbericht NOS, ‘Uitstel proces Decembermoorden’, 11 mei 2012.

P. Dorder, ‘Internationale Commissie van Juristen bezorgd over uitstel rechtszaak’, Wereldomroep, 12 mei 2012.

Persbericht ICJ