GENEVE. De Nederlandse regering verantwoordt zich op 14 mei 2013 bij de Verenigde Naties in Genève voor de naleving van haar verplichtingen onder het Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke en onterende behandeling of bestraffing (CAT). Een dag eerder ontmoette het Comité tegen Foltering vertegenwoordigers van NGO’s, het College voor de Rechten van de Mens (nationaal mensenrechteninstituut) en andere belanghebbenden die het Comité van hun kant informeerden over de stand van zaken betreffende onmenselijke behandeling in Nederland.
Een vertegenwoordiger van het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM) belichtte gisteren in Genève een aantal zorgpunten uit het rapport dat de mensenrechtenorganisatie voor de gelegenheid samenstelde met bijdragen van tien andere organisaties en belanghebbenden. Het NGO-rapport werd in totaal door zestien organisaties en andere belanghebbenden ondertekend. Onderaan dit bericht vindt u een pdf van het NGO-rapport.
Het NJCM informeerde het Comité onder meer over de volgende punten uit het NGO-rapport:
- Het recht op toegang tot een advocaat. Dit recht dient, in tegenstelling tot de huidige inzet van de Nederlandse regering (eveneens op het Europese vlak), op elk moment van de procedure te worden gewaarborgd.
- Voorlopige hechtenis. Dit middel wordt in Nederland teveel ingezet en de inzet wordt onvoldoende gemotiveerd.
- Vreemdelingenbewaring. Ondanks de wettelijk vastgelegde maximale termijn van 18 maanden, is er vanwege de mogelijkheid de maatregel herhaaldelijk op te leggen de facto geen limiet aan de termijn van vreemdelingenbewaring. Daarnaast is er sprake van een zorgbarend gevangenisregime en is er onvoldoende toegang tot medische zorg.
- Specifieke behoeften slachtoffers. Bij de bestrijding van mensenhandel wordt onvoldoende rekening gehouden met de specifieke behoeftes van slachtoffers. Ook zijn er onvoldoende op de specifieke situatie toegespitste middelen en waarborgen om slachtoffers van huiselijk geweld en minderjarige alleenstaande asielzoekers te beschermen.
‘De opmerkingen uit het NGO-rapport zijn ter harte genomen door het Comité, nu er vanmorgen over alle punten kritische vragen zijn gesteld aan de Nederlandse regering’, vertelt Anne Scheltema Beduin, voorzitter van werkgroep Internationale Bescherming Mensenrechten van het NJCM. Het Comité was met name kritisch over de toepassing van vreemdelingenbewaring in Nederland en specifiek het feit dat vreemdelingen automatisch in bewaring terecht komen wanneer zij via Schiphol binnenkomen. Scheltema Beduin verwacht dat het Comité tegen Foltering de Nederlandse regering zal oproepen de situatie met betrekking tot vreemdelingenbewaring te veranderen. ‘Gezien de recente hongerstakingen in de detentiecentra op Schiphol en in Rotterdam, waarmee asielzoekers protesteren tegen hun opsluiting en eisen dat ze als asielzoekers en niet als criminelen worden behandeld, is het hoog tijd voor de regering om met constructieve oplossingen te komen.’, aldus Scheltema Beduin.
Dit is de eerste keer dat Nederland voor het Comité tegen Foltering rapporteert volgens de nieuwe rapportage-procedure. In deze nieuwe procedure wordt gerapporteerd aan de hand van een vragenlijst van het Comité, die deze onder meer samenstelt op basis van informatie uit eerdere sessies. In de ‘oude’ procedure volgend de vragen van het Comité juist op de rapportage van de betreffende staat. Met de nieuwe procedure hoopt het Comité regeringen in staat te stellen om een meer gefocuste voorbereiding en rapportage te kunnen produceren. De Nederlandse regering diende op 3 januari 2012 haar schriftelijke reactie in bij het Comité. Deze is na te lezen via een link onder ‘bronnen’. De regering geeft 15 mei 2013 om 15.00 uur een reactie op de vragen van het Comité.
