Opening College voor de Rechten van de Mens

UTRECHT. Het College voor de Rechten van de Mens werd op 2 oktober jl. plechtig geopend in het bijzijn van Koningin Beatrix, de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties Navanethem Pillay, drie ministers, de Nederlandse Paralympische ploeg, vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld en vele anderen.

Het College is een Nationaal Instituut voor de Rechten van de Mens (National Human Rights Institution, NHRI) in de zin van de Paris Principles van de Verenigde Naties. In 1993 besloten de VN-lidstaten dat elk land een nationaal mensenrechteninstituut zou moeten oprichten om toezicht te houden op wat de overheid doet op mensenrechtengebied. De instituten doen dit door het verrichten van onderzoek en het uitbrengen van adviezen over preventieve maatregelen. Een andere belangrijke taak van mensenrechteninstituten is het vergroten van het bewustzijn van burgers over (hun) mensenrechten. Inmiddels zijn er al honderd mensenrechteninstituten wereldwijd. Het College, zijnde het Nederlandse mensenrechteninstituut, heeft de A-status onder de Paris Principles aangevraagd. Deze status verleent spreekrecht in verschillende internationale fora, zoals de VN-Mensenrechtenraad. Een besluit op deze aanvraag wordt op korte termijn verwacht.

Het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM) wijdde in 1999 het thema van zijn lustrumviering aan de verkenning van het nut en de noodzaak de mogelijkheden om een mensenrechteninstituut in het kader van de Paris Principles te openen in Nederland. Dat was het begin van een lange lobby waar veel mensenrechtenorganisaties en -instellingen zich de afgelopen jaren voor hard hebben gemaakt.

De VN-Hoge Commissaris Pillay benadrukte in haar speech op 2 oktober het belang van een onafhankelijke en effectief mensenrechteninstituut, ook in een vrij en welvarend land als Nederland: ‘As actors for positive change, independent and effective NHRIs are well-placed to address, but also to prevent, human rights violations. They have an important role to play even in societies with a long tradition of democracy and the rule of law; a role that is particularly relevant today in light of the global economic and financial crises and the resulting austerity measures introduced by governments. NHRIs are increasingly active in protecting marginalized individuals and groups by ensuring that principles of nondiscrimination and equality are incorporated into legislation, policies and practice.’

De Commissie Gelijke Behandeling (CGB) is opgegaan in het nieuwe College. Waar de CGB zich uitsluitend richtte op gelijke behandeling, bestrijkt de missie van het College voor de Rechten van de Mens het gehele spectrum van de mensenrechten. De komende jaren zal het College speciale aandacht geven aan ‘ouderenzorg en mensenrechten’, ‘migratie en mensenrechten’ en ‘de toegang tot arbeid’. Naast de negen collegeleden die reeds werkzaam waren bij de CGB zijn er onlangs drie nieuwe leden benoemd, allen experts op het gebied van de mensenrechten: drs. Kathalijne Buitenweg, dr.mr. Nicola Jägers en mr.dr. Jan-Peter Loof.

Het College voor de Rechten van de Mens is gevestigd aan de Kleinesingel in Utrecht.

Op dezelfde dag dat het College voor de Rechten van de Mens zijn deuren opende, werd rechter Egbert Myjer in Straatsburg benoemd tot Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau vanwege zijn bijzondere verdiensten voor de rechten van de mens in Europa. Rechter Myjer ontving deze hoge koninklijke onderscheiding van de Nederlandse Ambassadeur bij de Raad van Europa tijdens een feestelijk diner met Nederlandse parlementsleden en Hof-experts in de residentie. Egbert Myjer wordt op 1 november aanstaande opgevolgd door rechter Jos Silvis als Nederlandse rechter bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg.