GENEVE. Het VN comité tegen marteling heeft in een op 19 mei gepubliceerd rapport over de Verenigde Staten aanbevolen dat het detentiekamp Guantánamo Bay wordt gesloten. Ook beval het Comité aan dat de personen die daar gevangen worden gehouden toegang krijgen tot de rechter of zo spoedig mogelijk worden vrijgelaten.
Het Comité betreurt het standpunt van de Verenigde Staten dat het VN Verdrag tegen marteling niet van toepassing zou zijn ‘in tijden en in de context van gewapende conflicten’. De Verenigde Staten zouden volgens het Comité moeten erkennen en verzekeren dat het Verdrag tegen marteling te allen tijde van toepassing is, of het nu een tijd van vrede, oorlog of gewapend conflict is, in elk gebied onder zijn rechtsmacht. Ook zouden de Verenigde Staten moeten erkennen en verzekeren dat de bepalingen uit het Verdrag tegen marteling worden toegepast op een ieder die zich onder de effectieve controle van de Amerikaanse autoriteiten bevindt, van welke aard dan ook, en waar ook ter wereld. Het Comité roept de Verenigde Staten op om alle personen die in welk gebied dan ook onder haar rechtsmacht worden vastgehouden te registreren, teneinde marteling te voorkomen.
In dat verband sprak het Comité haar zorg uit over beschuldigingen dat de Verenigde Staten geheime detentiefaciliteiten zou hebben gevestigd die niet toegankelijk zijn voor het Rode Kruis. Ook sprak het Comité haar zorg uit over beschuldigingen dat gevangenen in deze detentiefaciliteiten gedurende lange perioden worden vastgehouden en marteling of wrede, onmenselijke of vernederende behandeling zouden moeten ondergaan. Het Comité betreurt het ‘geen commentaar’-beleid van de Verenigde Staten met betrekking tot het bestaan van zulke geheime detentiefaciliteiten en de activiteiten van haar inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
Het Comité tegen marteling (Committee against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment) van de Verenigde Naties voert periodiek onderzoek uit naar alle staten die het VN-verdrag tegen marteling (volledige titel: Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing) hebben ondertekend. In dat kader heeft het Comité nu de Verenigde Staten onderzocht. Het rapport is gebaseerd op hoorzittingen begin mei, waarbij functionarissen van de Amerikaanse regering vragen van het Comité beantwoordden. De leden van het Comité zijn onafhankelijke deskundigen.
